Mẫu viết sáng kiến kinh nghiệm

UBND TỈNH BÌNH THUẬN CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

Số: 202-HD/SGD&ĐT-VP Phan Thiết, ngày 24 tháng 10 năm 2007
V/v Hướng dẫn viết, đánh giá
xếp lọai sáng kiến kinh nghiệm
năm học 2007-2008.


Kính gửi : -Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo các huyện, thị xã, thành phố;
-Hiệu trưởng ( Giám đốc) các đơn vị trực thuộc Sở.


Trong những năm học qua, họat động nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ thông tin, cải tiến đồ dùng dạy học phục vụ trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo đã được nhiều đơn vị triển khai thực hiện tốt, có hiệu quả. Nhiều tập thể, cá nhân đã có những đề tài sáng kiến kinh nghiệm (SKKN) mới sáng tạo, có giá trị khoa học thực tiễn cao bước đầu đã và đang được vận dụng phục vụ cho công tác quản lý, đổi mới phương pháp giảng dạy góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Nhằm tạo sự thống nhất trong việc đánh giá, xếp loại và viết sáng kiến kinh nghiệm (SKKN) của các cấp quản lý giáo dục, đơn vị trường học, các cán bộ quản lý, giáo viên trong tỉnh ; Giám đốc Sở -Chủ tịch Hội đồng khoa học ngành Giáo dục & Đào tạo hướng dẫn cách viết và đánh giá xếp loại SKKN của cán bộ quản lý giáo dục và giáo viên trong tỉnh như sau:
I- SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
Cán bộ quản lý, giáo viên trong thực tiễn công tác chỉ đạo, quản lý giáo dục, giảng dạy đều có những ý tưởng, biện pháp cải tiến sáng tạo mang tính khoa học thực tiễn. Nếu được áp dụng nhiều lần trong thực tế có kết quả tốt, có tác động tích cực trong việc nâng cao, tạo chuyển biến đến chất lượng, hiệu quả của công tác chỉ đạo, quản lý, giáo dục và giảng dạy hoặc trong quá trình thực hiện chủ trương, nhiệm vụ của cấp trên giao thì đó được xem là cải tiến, sáng kiến kinh nghiệm.
II-PHƯƠNG PHÁP BỒI DƯỠNG, PHÁT HIỆN CẢI TIẾN, SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:
SKKN phải được xác định rõ ràng, có cơ sở khoa học đạt hiệu quả tốt trong quá trình thực hiện và có giá trị phổ biến phục vụ cho những vấn đề có tính chất thời sự và lâu dài của ngành giáo dục và đào tạo. Phổ biến những cải tiến, SKKN hay là rất cần thiết đối với các cấp quản lý giáo dục, đơn vị trường học. Do vậy, phong trào "viết sáng kiến kinh nghiệm", trao đổi, đánh giá và phổ biến những cải tiến, SKKN trong trường học cần phải được phát động liên tục.
Một số phương pháp cơ bản để phát hiện và bồi dưỡng cải tiến, Sáng kiến kinh nghiệm:
1.Thông qua quá trình kiểm tra, dự giờ, thăm lớp của các cấp quản lý giáo dục, của lãnh đạo đơn vị trường học và của giáo viên với nhau.
2.Từ kết quả của công tác chỉ đạo, điều hành, quản lý, giáo dục và giảng dạy thực tế của CBQL và giáo viên trên cơ sở nghiên cứu, xem xét để tìm ra sáng kiến nào được vận dụng đạt kết quả tốt.
3.Thông qua thực tiễn từ các phong trào thi đua, những hoạt động sinh hoạt chuyên môn, các buổi tọa đàm, hội thảo của CBQL và giáo viên trong đơn vị.
III- MỘT SỐ VẤN ĐỀ GỢI Ý VỀ VIỆC VIẾT CẢI TIẾN, SKKN:
1/ Hình thức viết cải tiến, sáng kiến kinh nghiệm:
1.1/ Viết dưới hình thức tổng kết kinh nghiệm: cách viết này mang tính tổng hợp, khái quát, đòi hỏi người viết phải dùng lý luận về giáo dục học, tâm lý học để phân tích, đánh giá thực tế giáo dục. Cách viết này thường áp dụng trong việc tổng kết đánh giá kinh nghiệm một cách toàn diện đối với một đơn vị hoặc một vấn đề lớn.
1.2/ Viết theo lối báo cáo thực tế: kinh nghiệm rút ra từ thực tiễn những việc làm cụ thể. Ở phần cuối của báo cáo có nêu khái quát những bài học kinh nghiệm; hình thức này áp dụng trong trường hợp báo cáo, trình bày ở hội nghị sơ, tổng kết hoặc chuyên đề.
1.3/ Viết theo lối tường thuật: đây là cách viết phổ biến đối với cá nhân. Người viết nêu lên những cải tiến, SKKN trong công tác chỉ đạo, quản lý, giáo dục và giảng dạy hoặc nhiệm vụ công tác khác của mình thông qua những hoạt động cụ thể. Những hoạt động được chọn phải điển hình, tiêu biểu, phục vụ cho nội dung đề tài đã được xác định. Yêu cầu là thông qua những hoạt động này, người viết phải trình bày cụ thể, hợp lý về cách làm mới, có tính sáng tạo, sáng kiến cải tiến, để giải quyết một thực tế về chỉ đạo, quản lý, giáo dục và giảng dạy hoặc nhiệm vụ công tác của mình có kết quả tốt; cần nêu quá trình các hoạt động này theo diễn biến thời gian của giai đoạn trước và sau khi tác động các biện pháp chỉ đạo, quản lý, giáo dục, giảng dạy.
2/ Xác định đề tài: Đề tài cải tiến, SKKN phải được xác định rõ ràng, có cơ sở khoa học đạt hiệu quả tốt trong quá trình thực hiện và có giá trị phổ biến phục vụ cho những vấn đề có tính chất thời sự và lâu dài của ngành giáo dục và đào tạo. Đề tài có thể đề cập đến tất cả các vấn đề trong những nội dung hoạt động của đơn vị về công tác quản lý, chỉ đạo, về giảng dạy, giáo dục, các hoạt động khác,… Vì vậy người viết nên chọn một vấn đề, một khía cạnh sâu sắc nhất để viết, không nên chọn cả một vấn đề quá rộng; phạm vi bài viết càng thu hẹp bao nhiêu thì vấn đề viết sẽ càng sâu sắc bấy nhiêu.
3/ Bố cục, nội dung của một cải tiến, SKKN: sau khi đã xác định nội dung đề tài, cần phải xét chọn và sắp xếp các chi tiết phục vụ cho vấn đề đã nêu; khi trình bày cần đảm bảo ba thành phần cơ bản: đặt vấn đề (khó khăn, trở ngại, hiệu quả, hạn chế,…); những biện pháp giải quyết vấn đề (khó khăn, trở ngại,…) và kết quả đạt được, hiệu quả khi được phổ biến ứng dụng.
a) Phần thứ nhất: Đặt vấn đề (lý do chọn đề tài ):
Cần nêu ngắn gọn, cần chọn lọc những khó khăn, trở ngại, những phát sinh từ thực tiễn một cách điển hình. ( những khó khăn, trở ngại, hạn chế có thể do yếu tố chủ quan: thuộc về nhận thức, trình độ, năng lực, quan niệm… của cán bộ quản lý và nhà giáo hoặc do yếu tố khách quan: loại này có thể có nhiều nhưng chỉ kể đến những yếu tố có liên quan trực tiếp đến hoạt động giáo dục, giảng dạy và chỉ đạo, quản lý của mình như môi trường giáo dục, quan niệm xã hội, cơ sở vật chất, phương tiện giáo dục). Đây là yếu tố phải được nêu ra từ thực tiễn hoạt động công tác, là cơ sở hình thành nội dung của những cải tiến, SKKN. Không nêu những khó khăn, trở ngại, hiệu quả, hạn chế thì nội dung đề tài cũng như các biện pháp nêu ở phần sau sẽ bị hạn chế về tính thuyết phục khi hội đồng khoa học tiến hành đánh giá, xét duyệt.
b) Phần thứ hai: Những biện pháp giải quyết vấn đề:
Đây là yếu tố cơ bản, là nội dung chủ yếu có tính chất quyết định toàn bộ giá trị của cải tiến, SKKN.
-Cần nêu tất cả những biện pháp đã được áp dụng trong quá trình tiến hành các hoạt động chỉ đạo, quản lý, giáo dục, giảng dạy và phối hợp với nhiệm vụ công tác của người viết. Đây là yêu cầu trọng tâm quyết định tính thuyết phục của cải tiến, SKKN.
-Trong phần này phải nêu cụ thể quá trình và cách giải quyết từng khó khăn, trở ngại; mỗi biện pháp cần nêu rõ: cơ sở xuất phát để đề ra những biện pháp ấy; nêu diễn biến của quá trình tác động các biện pháp và tác động của biện pháp (thành công hay thất bại, kết quả đến mức nào).
-Có nhiều trường hợp chỉ có một khó khăn, trở ngại nhưng phải áp dụng rất nhiều biện pháp cùng lúc để giải quyết. Yêu cầu của phần này là làm sao cho người đọc hình dung được cách làm theo một trình tự nhất định, hợp lý.
c)Phần thứ ba: Kết quả và hiệu quả phổ biến ứng dụng nội dung vào thực tiễn.
-Phần này cần nêu ngắn gọn nhưng phải cụ thể, rõ ràng. Tuy không phải là phần trọng tâm của nội dung đề tài nhưng rất cần thiết không thể thiếu; là căn cứ để chứng minh những biện pháp đã được áp dụng trên là đúng đắn, có cơ sở khoa học thực tiễn và là yếu tố cuối cùng xác nhận giá trị của cải tiến, SKKN.
-Kết quả có thể nêu ở nhiều dạng khác nhau: số liệu cụ thể (nên thống kê hoặc số liệu so sánh trước và sau khi áp dụng biện pháp); những biểu hiện cụ thể; tác dụng đối với thực tế và giá trị về các mặt (giáo dục, chính trị, kinh tế, xã hội,…)
4/ Những điều kiện cần thiết để tiến hành viết Cải tiến, SKKN:
Ghi chép, tập hợp tư liệu là việc làm quan trọng và cần thiết trong quá trình hòan chỉnh nội dung đề tài. Công tác quản lý, giáo dục, giảng dạy đối với mỗi CBQL và giáo viên là quá trình lâu dài phải tiến hành thường xuyên vì trong suốt thời gian ấy sẽ có nhiều diễn biến, có việc kết quả không đạt yêu cầu; có việc kết quả tốt, hiệu quả cao; mỗi việc có một biểu hiện cụ thể; do đó nếu không ghi chép thì không thể nhớ một cách có hệ thống những việc đã làm theo một quá trình của nó.
*Cách ghi chép tư liệu: có 2 cách chủ yếu
-Ghi chép có chọn lọc: áp dụng đối với những trường hợp đề tài đã được xác định từ trước. Khi cần phân tích, chọn lọc, người viết chỉ cần ghi lại những tư liệu có liên quan trực tiếp đến nội dung đã viết.
-Ghi chép theo kiểu nhật ký: cách phổ biến hơn vì người viết sẽ ghi lại tất cả những hiện tượng trong quá tình tiến hành các hoạt động của mình theo trình tự thời gian. Sau khi đã ghi chép đầy đủ, có thể phân tích, chọn lọc, sắp xếp những tư liệu phục vụ cho một vấn đề sâu sắc nhất, có kết quả nhất.
*Nội dung tư liệu: bất cứ ghi chép bằng hình thức nào thì nội dung tư liệu phải cần bảo đảm mấy điểm sau đây:
+Thực trạng tình hình trước khi tiến hành các biện pháp mới, cần ghi rõ: những biện pháp cụ thể và ghi chép những số liệu hoặc thống kê cụ thể.
+Diễn biến thực trạng tình hình trong quá trình áp dụng những biện pháp. Mỗi biện pháp cần nêu cụ thể: thời gian, quá trình, diễn biến (Nội dung từng biện pháp. Quá trình diễn biến, tình hình khi áp dụng biện pháp mới (khó khăn, thuận lợi, cách giải quyết).
*Kết quả: những biểu hiện; số liệu chứng minh và tác dụng.
IV- CÁCH ĐÁNH GIÁ VÀ XÉT CHỌN CẢI TIẾN, SKKN:
Mỗi cấp quản lý giáo dục, đơn vị trường học phải thành lập Hội đồng khoa học của cấp mình (HĐKH cơ sở). HĐKH cơ sở do thủ trưởng của đơn vị làm chủ tịch và ra quyết định thành lập. Tất cả các cải tiến, SKKN đều phải được HĐKH cơ sở đánh giá, xếp loại. Khi đánh giá, xét chọn và xếp loại một cải tiến, SKKN cần căn cứ vào tiêu chuẩn xếp loại, đối chiếu với yêu cầu, nội dung đã được quy định tại các mục nêu trên và căn cứ vào hiệu quả của cải tiến, SKKN đối với thực tiễn công tác chỉ đạo, quản lý, giáo dục và giảng dạy. Việc xét chọn, xếp loại cần được đánh giá dựa trên các yêu cầu sau:
1/ Về nội dung:
-Cấu trúc của một cải tiến, SKKN cần đảm bảo có đủ 3 thành phần cơ bản (3 phần) đã nêu trên, trong đó đánh giá cao yếu tố thứ hai (yếu tố biện pháp).
-Nội dung của cải tiến, SKKN phải thể hiện được tính khoa học và sáng tạo.
+Tính khoa học: là yêu cầu cơ bản thể hiện ở các biện pháp giải quyết liên quan đến cải tiến, SKKN; các biện pháp đó phải:
.Phù hợp với đường lối, chủ trương giáo dục và đào tạo của Đảng, Nhà nước;
.Phù hợp với yêu cầu, nội dung giáo dục theo từng cấp học; từng cơ quan, đơn vị trường học;
.Phù hợp với nguyên tắc và phương châm giáo dục;
.Phù hợp với đặc điểm tâm - sinh lý của học sinh, sinh viên.
+Tính sáng tạo: Khi đánh giá cần hết sức trân trọng những biện pháp sáng tạo của người viết mặc dù là nhỏ, vì qua đó người viết đã biết vận dụng một cách linh hoạt, sáng tạo sáng kiến của mình gắn với chức năng nhiệm vụ công tác chuyên môn,nghiệp vụ của mình phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh giáo dục ở địa phương nhưng vẫn đảm bảo được yêu cầu khoa học của quá trình thực hiện nhiệm vụ.
2/ Về hình thức:
-Nội dung trình bày phải đảm bảo các yêu cầu chuẩn, sáng sủa, câu văn rõ ràng, mạch lạc.
-Cách thức trình bày: thực hiện theo mục 4b của công văn số 215/HCTH, ngày 16/10/2003, kèm theo đĩa mềm lưu file SKKN tương ứng với font unicode: Times New Roman, size chữ 14, canh định lề theo qui định chuẩn.( Trên 2cm, dưới 2cm, Trái 3cm, phải 1,5cm)
3/ Về xếp loại:
-Cải tiến, SKKN sẽ được Hội đồng khoa học đánh giá chung và xếp hạng theo 4 loại: xuất sắc (A), khá (B), trung bình (C), không đạt yêu cầu.
-Đánh giá xếp loại chung của Hội đồng sẽ căn cứ vào kết quả đánh giá của từng thành viên Hội đồng và quyết định xếp loại theo số phiếu xếp loại chung chiếm đa số (có mẫu phiếu đánh giá của thành viên Hội đồng kèm theo). Đối với việc đánh giá xếp loại cải tiến, SKKN của thành viên Hội đồng được vận dụng tiêu chuẩn sau:
3.1/ Loại xuất sắc: phải đảm bảo các yêu cầu sau:
-Đảm bảo đủ 3 thành phần cơ bản, trong đó yếu tố thứ hai (yếu tố biện pháp) phải được đánh giá xuất sắc, hai yếu tố còn lại từ khá trở lên (tiêu chuẩn đánh giá từng yếu tố, hội đồng căn cứ vào bản hướng dẫn này và thực tế của địa phương, đơn vị để có quy định cụ thể thêm theo từng loại đề tài sao cho phù hợp với từng ngành học, cấp học, với từng địa phương, đơn vị…)
-Đảm bảo tính khoa học và sáng tạo.
3.2/ Loại khá: phải đảm bảo các yêu cầu sau:
-Đảm bảo đủ 3 thành phần cơ bản, trong đó yếu tố thứ hai phải được đánh giá từ khá trở lên; hai yếu tố còn lại từ trung bình trở lên.
-Đảm bảo tính khoa học và sáng tạo.
3.3/ Loại trung bình: đảm bảo như loại khá, riêng yếu tố thứ hai được đánh giá loại trung bình.
3.4/ Loại không đạt yêu cầu:
Có ít nhất một yếu tố cơ bản không đạt yêu cầu hoặc sáng kiến kinh nghiệm không đảm bảo tính khoa học hoặc sáng tạo.
4/ Trình tự xét và cấp giấy công nhận:
4.1.Đối với Hội đồng cấp cơ sở (đơn vị, trường học):
* Đăng ký thực hiện đề tài SKKN: (đính kèm theo mẫu đăng ký)
-Đề tài SKKN cá nhân là đề tài do một cá nhân cán bộ quản lý hoặc giáo viên thực hiện.
-Đề tài SKKN do tập thể cán bộ quản lý hoặc giáo viên, nhân viên thực hiện phải là những đề tài có nội dung liên quan đến lĩnh vực công tác chuyên môn hoặc quản lý.
Đối với trường hợp: nếu đề tài SKKN do tập thể cán bộ quản lý hoặc giáo viên, nhân viên thực hiện mà nhóm tác giả đề tài công tác tại các đơn vị quản lý giáo dục hoặc các trường học khác nhau thì phải có ý kiến của Chủ tịch Hội đồng khoa học.
*Thời gian triển khai:
-Từ ngày 01/11/2007 đến hết ngày 22/11/2007, các đơn vị triển khai cho cán bộ, giáo viên, nhân viên đăng ký tên đề tài sáng kiến nghiệm dự kiến sẽ thực hiện.
-Thời gian các đơn vị tổng hợp danh sách đề tài SKKN năm học 2007-2008 gửi về Văn phòng Sở chậm nhất vào ngày 29/11/2007.
-Thời gian các đơn vị nộp SKKN năm học 2007-2008: bao gồm bảng tổng hợp danh sách đề tài SKKN, biên bản họp xét duyệt, xếp lọai của HĐKH cơ sở và tòan bộ những SKKN được HĐKH cơ sở công nhận xếp lọai A và lọai B cùng đĩa mềm (hoặc CD) lưu các file SKKN của đơn vị mình gửi về Sở Giáo dục và Đào tạo trước ngày 10/06/2008.
Theo quy định này, đối với những cá nhân và tập thể nếu không đăng ký đề tài hoặc khi viết không đúng đề tài đăng ký thì Hội đồng khoa học cơ sở và HĐKH ngành sẽ không xét duyệt, xếp lọai SKKN cuối năm học.
*Hội đồng khoa học cơ sở đánh giá, xếp lọai:
-Cá nhân viết cải tiến, SKKN nộp cho Hội đồng khoa học tại đơn vị mình công tác để đánh giá, xem xét công nhận.
-Hội đồng khoa học cơ sở họp (theo quy chế của Hội đồng quy định) để đánh giá, công nhận.
-Khi Hội đồng khoa học cơ sở họp xét phải mời người viết cải tiến, SKKN tham dự để trình bày bảo vệ đề tài của mình trước Hội đồng.
-Căn cứ kết quả đánh giá xếp loại, HĐKH cơ sở hòan thành các thủ tục hồ sơ có liên quan đến các cải tiến, SKKN như: Danh sách cá nhân, tập thể được đề nghị HĐKH ngành đánh giá, xếp lọai (phải được HĐKH cơ sở xếp lọai A, B); Biên bản họp xếp lọai cải tiến, SKKN của HĐKH cơ sở; bản in nội dung đề tài cải tiến, SKKN (kèm theo đĩa mềm lưu trữ) gởi về HĐKH ngành để tiến hành xét duyệt và cấp giấy chứng nhận đề tài cải tiến, SKKN cho cá nhân, tập thể.
-Trường hợp cải tiến, SKKN của tập thể (có từ 2 người trở lên cùng có sáng kiến kinh nghiệm, không phải là người tham gia thực hiện cải tiến, SKKN) thì Chủ tịch hội đồng xem xét quyết định đề nghị cấp giấy chứng nhận cho những cá nhân nào có cải tiến, SKKN.
4.2/ Đối với Hội đồng khoa học cấp trên:
Hội đồng khoa học cấp trên sẽ họp xét, thẩm định, công nhận cải tiến, SKKN nếu có đề nghị của Hội đồng hoặc cơ quan quản lý giáo dục cấp dưới (Hội đồng cấp tỉnh xét đối với đề nghị của Hội đồng cấp cơ sở ở đơn vị trường học, trung tâm GDTX trực thuộc Sở và Hội đồng cấp huyện (thành phố); Hội đồng cấp huyện , thị xã, thành phố xét đối với đề nghị của Hội đồng cấp cơ sở ở đơn vị trực thuộc Phòng Giáo dục và Đào tạo.
Việc xét thẩm định và công nhận của Hội đồng cấp trên cũng vận dụng tương tự như đối với cấp cơ sở, nhưng sáng kiến kinh nghiệm đó phải được Hội đồng cấp dưới thẩm định, đánh giá xếp loại và đã được phổ biến, triển khai ứng dụng trong phạm vi huyện trở lên (đối với Hội đồng cấp huyện và cấp tỉnh). SKKN của tập thể, cá nhân được HĐKH ngành xếp lọai là cơ sở để Hội đồng Thi đua-khen thưởng ngành xét chọn các danh hiệu thi đua các cấp ở cuối năm học (chiến sĩ thi đua cấp cơ sở, chiến sĩ thi đua cấp tỉnh, giấy khen, bằng khen các cấp).

Đề nghị thủ trưởng các đơn vị triển khai thực hiện nghiêm túc.


Nơi nhận: GIÁM ĐỐC
-Như trên; Kiêm Chủ tịch HĐKH Ngành
-Ban Giám đốc Sở;
-Phòng ban Sở;
-Lưu VP. (Đã ký)


Nguyễn Văn Hiến